Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT) Nedir?
BİLİŞSEL DAVRANIŞÇI TERAPİ (BDT) NEDİR?
Bilişsel davranışçı terapi (BDT) bireylerin düşünce şeklini değiştirerek yaşamlarındaki sıkıntılarla daha işlevsel bir şekilde baş etmelerini sağlayan bilimsel kanıta dayalı bir psikoterapi türüdür.
BDT, nasıl düşündüğümüzün ve karşılaştığımız olayları veya durumları yorumlama şeklimizin duygularımızı ve davranışlarımızı belirlediğini varsayar. Diğer bir deyişle, bazı düşüncelerimiz işlevsiz olabilir ve mevcut durumu yeterince akılcı bir şekilde nitelemez veya bazı düşünce hataları içerir. Bu düşünce hataları da bizim durumlarla baş etmemizi zorlaştırarak duygularımızı ve davranışlarımızı olumsuz yönde etkiler. Bu durum da zaman içinde çeşitli psikolojik sıkıntılara neden olabilir.
BDT seanslarında terapist eşliğiyle bu düşünce hataları tespit edilir ve çeşitli tekniklerle sorgulanır. Ardından alternatif olarak daha işlevsel ve akılcı düşünce biçimleri keşfedilerek yeni düşünce yolları oluşturulmaya ve yerleştirilmeye başlanır. Bu süreç BDT’nin bilişsel terapi yönüdür.
Diğer yandan, bazı davranışlarımız da içinde bulunduğumuz durumu olumsuz yönde etkileyebilir veya sorunu çözmekte yeterli olmayabilir. BDT’nin davranışçı kısmında terapist eşliğiyle işlevsiz olan davranışlar tespit edilir ve çeşitli tekniklerle daha işlevli olanlarla yer değiştirilir. Bu şekilde karşılaşılan durumlarla daha iyi bir bir şekilde baş edilebilir.
BDT aynı zamanda danışanın kendi ve çevresi ile ilgili temel inançlarını da keşfetmesini sağlar. Danışanın kendini keşfetmesi, kendi ve çevresiyle ilgili farkındalığının artması değişim konusunda istek oluşturduğu gibi değişimi kolaylaştırırken kendi ve çevresini daha gerçekçi ve akılcı yorumlamasına katkıda bulunur.
BDT seansları genel olarak yapılandırılmış olarak ilerler ve aktif olan çoğu zaman danışandır. Terapist bu yolculukta danışana eşlik eder ve sürece ışık tutar. Danışan ve terapist iş birliği içinde ilerler. Danışan ve terapistin birlikte karar verdiği çeşitli görevlerle terapi seanslarında konuşulanlar danışanın günlük hayatına da taşınarak öğrenme süreci zamanla kalıcı hale gelmiş olur.
Bilişsel davranışçı terapinin depresyon, kaygı bozuklukları ve çeşitli diğer psikolojik sıkıntıların düzelmesine önemli derecede iyi geldiği bilimsel çalışmalarla da desteklenmiştir.