Borderline Kişilik Bozukluğu (BKB) Nedir?
Sınırda Kişilik Bozukluğu (Borderline) Nedir?
“Borderline Personality Disorder” her ne kadar Türkçe’ye Sınırda Kişilik Bozukluğu olarak çevrilse de, “Disorder” kelimesinin Türkçe karşılığı düzensizliktir. Borderline kişilik, ani duygu değişimleriyle karakterize, kişinin işlevselliğini olumsuz etkileyen, yaşamında sorunlara neden olan bir düzensizliktir.
Borderline Kişilik (BK), ilişkilerde zorluklar, duygu durum dalgalanması (yoğun ve değişken duygular), dürtüsel ani davranışlar, yetersizlik, sevilmeme, değersizlik gibi inançların bir kısmının ya da tamamı bulunabildiği bir durumdur.
Borderline Kişilik Neden Olur?
Borderline kişilik bozukluğunun kesin nedeni bilinmiyor. Genetik, beyin kimyasallarındaki dengesizlikler, çevresel faktörler ve nörobiyolojik faktörler gibi bir dizi faktörün rol aldığı düşünülmektedir.
Borderline Kişilik Bozukluğu Belirtileri Nelerdir?
Bu belirtiler kişiden kişiye değişebilmekte ve bazıları daha belirgin olabilirken, diğerleri daha hafif olabilmekte. Belirtiler genellikle genç yetişkinlik döneminde başlar ve zaman içinde değişebilir.
Yaygın belirti ve semptomları aşağıdaki gibidir;
-
Değişen yoğun duygular: Ani öfke, mutluluk, üzüntü, kaygı, korku gibi yoğun duygular yaşayabilir ve bu duygular davranışlarını değiştirebilmekte.
-
Terk edilme korkusu: Sevdikleri kişiler tarafından terk edileceğinden veya reddedileceğinden korkar ve bu korku, gerçek bir durum ortada olmasada / yaşanmayacak olsada kişi bu duyguları yaşar.
-
İlişkilerde tutarsızlık: Yakın ilişkilerde istikrarsız bir yapı sergileyebilirler. Bir gün çok yakın hissettikleri birine, ertesi gün çok yabancı hissedebilirler ve ilişkilerde sorunlara çatışmalara yol açabilmekte.
-
Kendileri hakkında olumsuz düşünceler: Kişiler, kendileri hakkında olumsuz düşüncelere sahip olabilirler. Kendilerini değersiz, sevilmez veya yetersiz hissedebilirler.
-
Zararlı davranışlar: Kişiler, kendi kendilerine veya başkalarına zarar verebilecek davranışlarda bulunabilirler. Bunlar arasında kendine zarar verme, madde kullanımı, gereksiz harcama yapma, aşırı yeme, intihar girişimi gibi sonucu düşünülmeden yapılan davranışlar sayılabilir.
Bu belirtiler, kişiden kişiye farklılık göstermekle birlikte, bazı kişilerde sadece birkaç belirti ve bazı kişilerde birden fazla belirti görülebilir.
Borderline Kişilik Bozukluğu Tanısı Nasıl Konulur?
Borderline Kişilik Bozukluğu tanısı, psikiyatrist tarafından kapsamlı bir değerlendirme yapılarak koyulabilir:
-
Ruhsal durum muayenesi
-
Klinik izlem
-
Komorbidit başka ruhsal rahatsızlık olup olmadığının araştırılması
-
Psikolojik testler ve ölçüm araçları
Borderline Kişilik Bozukluğu Nasıl Tedavi Edilir?
Borderline kişilik bozukluğu tedavi edilmezse kişinin hayatında problemlere yol açabilmektedir. Aşağıdaki tedavi yöntemleri ile kişinin yaşam kalitesini arttırmak ve semptomlarını azaltmasına yardımcı olmak hedeflenir. Tedavi yöntemleri bireyin ihtiyaçlarına göre değişmektedir.
-
Psikoterapi (Konuşma Terapisi):
-
Şema Terapisi
-
Dialektik Davranıçı Terapi
-
İlaç Tedavisi
-
Aile Görüşmeleri
-
Grup Terapisi
*BKB: Borderline kişilik bozukluğu
*BPD: Borderline personality disorder